بررسی تکوین مناسبات عینی ارتقاء سطح کمی و کیفی جوامع مختلف، در طول زمان، گویای این واقعیت ملموس و آشکار می باشد که روند بهبود کلی این جوامع، به صورتی ویژه متأثر از فرآیند تحقق عملکردها و اهدافی است که در بدو امر ریشه در اعمال فطرتی و ذاتی و سرشتی انسان ها بوده، سپس این اقدامات و افعال، به طور مستمر و متوالی، به موازات پیشرفت های همه جانبه، ادامه داشته تا اینکه سرانجام در یک برآیند همه جانبه به سعادت بشر در هر دو جهان منتهی خواهد گردید. و نماز و عبادات مرتبط با آن، در بطن و عمق این  اقدامات همچون نگینی منور انوار سهیلی خود را بیش از پیش در این کهکشان سراسر از درخشندگی معرفت و علم و ادب و اخلاق، تابیدن آغاز نموده و جهان را نورانی خواهد ساخت.

در حقیقت بهترین راه و روشی که (معنویت واقعی) را در کرانه های وسیع جهان توسعه داده و زندگی و زیستن را به صراحت و صداقت تفسیر می نماید و همچون یک منشور خدایی، تا ابد الدهر چراغی فرا راه رهجویان نور و اندیشه خواهد بود (نماز) و (نیایش) و معیارهای عقیدتی متصل به تلألو درخشان آزموده های سلسله مرتبط با عصمت و طهارت و نبوت و ولایت می باشد. در این میان امام خمینی(ره) به عنوان پرچمدار بزرگ انقلاب شکوهمند اسلامی ایران، به نوعی ویژه تمام عمر پربرکت خویش را یکسره در راه حق و حقیقت و طهارت و نماز و عبادت در طبق اخلاص قرار داده به طوری که اعمال و رفتار و سلوک وی، سرمشق تمامی افرادی خواهد بود که یگانگی پروردگار را (عملا) و (اثباتا) با اطاعت از فرامین آن دادار بی همتا، از دل و جان همواره پذیرفته و اعمال نموده اند.

نماز و عبادات و پرستش ذات باریتعالی از دیدگاه امام خمینی(ره)، دقیقا در راستای تحقق آرمان های بزرگ و تاریخی انسان های شیفته عدل و عدالت، جلوه می نماید.

۱) اهمیت نماز و نیایش از دیدگاه امام خمینی(ره)

حضرت امام خمینی(ره) در ارتباط با اهمیت فریضه نماز و لزوم اقامه آن در تمامی مراحل و ایام و همچنین برپایی نماز جماعت، بارها و بارها، این مهم را مطرح نموده و با تشریح جزئیات امر و تفسیر مفاهیم فقهی و علمی و عملی آن، امت اسلام را درخصوص اهمیت اساسی آن، بیش از پیش ارشاد می فرموده اند.

پرواضح است که فریضه نماز نه تنها بر تمامی اهل ایمان واجب است بلکه لزوم دقت نظر به جزئیات آن، افراد را در یک حیطه مقدسی از احکام تبیین شده و (مقرر گردیده) قرار می دهد که بالطبع آنان را به صورتی ویژه و بنیادین از خطا و گناه (در مقیاس های مختلف) باز می دارد.

امام راحل(ره) در همین ارتباط فرموده اند که:

در اسلام از نماز هیچ فریضه ای بالاتر نیست. چطور نماز را این قدر سستی می کنید در آن؟ از نماز همه این مسائل پیدا می شود. شما پروند ه هایی که در دادگستری ها در جاهای دیگر، دادگاه ها هست بروید ببینید. از نمازخوان ها ببینید پرونده هست آنجا از بی نمازها پرونده هست، نماز پشتوانه ملت است. سیدالشهداء در همان ظهر عاشورا که جنگ بود و آن جنگ بزرگ بود و همه در معرض خطر بودند وقتی که یکی از اصحاب گفت که ظهر شده است، فرمود که «یاد من آوردید نماز را و خدا تو را از نمازگزاران حساب کند» و ایستاد در همان  جانماز خواند... نماز یک کارخانه انسان سازی است. ما با ذکر خدا، با اسم خدا پیش برویم و نماز بالاترین ذکر خداست۱.

به عبارت واضح تر حضرت امام(ره) که خود یک رهبر جامع الشمول و آگاه بر تمامی مقدورات و دانسته ها و علوم و فنون بوده و از تمامی مسائل و مشکلات جهانی شناخت کامل داشته، در قبل از انقلاب زمانی که عده ای از افراد صحبت از سازش می کردند، ایشان ضمن اثبات توانمندی های آشکار و پنهان جامعه اسلامی، همواره بر اقامه نماز به عنوان یک امر مقدس و تعیین کننده و پراثر تأکید ورزیده و آن را نجات دهنده جامعه از چنگال شیاطین و اهریمنان و بدخواهان انقلاب اسلامی و امت واحده دانستند. درحقیقت یکی از دستاوردهای مهم انقلاب اسلامی به رهبری امام خمینی(ره) توسعه و تقویت فرهنگ نماز و نمازخوانی و نیز برگزاری هر چه باشکوه تر نمازهای جماعت می باشد.

وضعیت به گونه ای بود که قبل از انقلاب به فرهنگ و فریضه نماز اهمیت داده نمی شد و حتی فریب خوردگان و مسئولین آن رژیم، با ایجاد جو و فضای ضداسلامی، سعی در مخدوش نمودن این برکات وجودی و الهی می نمودند، و با تمهیدات و خط مشی های منفی و اغواکننده، سعی وافر داشتند تا جوانان از نماز دوری گزیده و به عملکردهای خلاف اخلاق و فرهنگ و انضباط اجتماعی سوق داده شوند. حتی بعضی افراد به واسطه ایجاد جو مسموم در آن زمان خجالت می کشیدند که در مهمانی ها و مراسم و کنفرانس ها و گردهمایی ها در مقابل سایرین نماز بخوانند و بعضا با تأخیر در نماز و یا با مخفیانه خواندن، این فریضه را اجرا می نمودند!

ایشان با ذکر این مساله که شیاطین و منحرفان و سوءاستفاده کنندگان از موقعیت ها، همواره بر علیه اسلام و بالاخص نماز و مسجد، اقدامات تلاش های بی نتیجه ای انجام می داده اند فرموده اند: شیطان ها از نماز می ترسند، از مسجد می ترسند. ۲

۲) افزایش خودباوری فکری و فرهنگی و روحی در جامعه بواسطه گسترش فرهنگ نماز

کاملاً واضح است که خودباوری فکری و فرهنگی نقش بی بدیل در راستای حذف و کاهش و از بین بردن وابستگی فکری و فرهنگی ایفا نموده و باعث استقلال فکری و فرهنگی در اجتماع می باشد. در حقیقت خودباوری روحی و فرهنگی و فکری، اخلاق اجتماعی و باورهای دینی را در راستای صراط المستقیم قرارداده و موجب عدم احساس حقارت در مقابل بیگانگان و تقویت مبانی عقیدتی مسلمین محوشدن خود کم بینی در برابر غرب شده، لذا به عدم وابستگی و سرسپردگی به اجانب و استکبار منجر خواهد شد.

در عین حال، تحولات و اصطلاحات فکری و فرهنگی که به صورتی کاملاً مشخص در انقلاب اسلامی ایران تعریف و تبیین گردیده، چنین می طلبد که می باید ساختار و تفکرات و انگیزه ها و اعتقادات انسانها بعنوان اشرف مخلوقات در راستای دستیابی به اهداف عالیه که همانا خوشبختی و خوشوقتی در هردو جهان است استوار گردد تا به این وسیله بتوان یک جامعه آرمانی و متناسب با معیارهای اسلامی را پی ریزی نمود و بالطبع در این میان، نماز از ارکان اصلی این ساختار بهینه، خواهد بود.

به طور کلی، آنچه که در این میان بیش از هر دو چیز قابل اذعان میباشد این است که استعمار و استشمار برای اجرا و پیاده نمودن اهداف خویش، چنین استنباط نموده که می یابد اساس خودباوری فکری را در مسلمین مورد هجمه قرارداد و با طرح دسایس و برنامه های از قبل تعیین شده، و اختصاص مبالغ هنگفتی بودجه به این امر، موجبات حذف تدریجی بنیانهای فکری و فرهنگی مردم را مهیا نمود. حضرت امام (ره) در وصیت نامه سیاسی عبادی و الهی خویش، از این مقوله، به این صورت یاد می نمایند:

« از جمله نقشه ها که مع الاسف تأثیر بزرگی در کشورها و کشور عزیز ما گذاشت و آثار آن باز تا حد زیادی به جا مانده، بیگانه نمودن کشورهای استعمارزاده از خویش و غرب زده و شرق نمودن آنان است. به طوری که خود را و فرهنگ و قدرت خود را به هیچ گرفتند و غرب و شرق، دو قطب قدرتمند را از نژاد برتر، و فرهنگ آنان را والاتر و آن دو قدرت را قبله گاه عالم دانستند و وابستگی به یکی از دو قطب را از فرایض غیرقابل اجتناب معرفی نمودند و قصه این امر غم انگیز و طولانی، و ضربه هایی که از آنان خورده و اکنون نیز می خوریم، کشنده و کوبنده است.»

۳) نماز عنصر بیدارسازی و آگاهی بخشی در تمامی ادوار

حضرت امام (ره) که ریشه عقب ماندگی ملت ها و مسلمانان را در توطئه بیگانگان در خصوص گسترش بی تفاوتی و از خودبیگانگی آنان از یک سو و نقش عوامل فریب خورده غرب از سوی دیگر می دانستند تمام هم خود را مصروف آگاهی بخشی و حرکت ملت ها در مسیر حق تعالی و فرامین الهی مبذول داشته و به طوری که فرمودند:

« مسلمانان باید خودشان را پیدا کنند، یعنی بفهمند که خودشان یک فرهنگی دارند، خودشان یک کشوری دارند، خودشان یک شخصیتی دارند، آنها (سلطه گران و استکبار جهانی) یک همچون فرهنگی را برای ما درست کردند که از خودمان بی خود شویم و آنها تمام چیزهایی که ما داریم و حیثیتی که ما داریم را ببرند.»۳

البته نماز و عبادت پروردگار، در تمامی ادوار زندگی انسانها به عنوان یک وظیفه اصلی، از تأکیدات بزرگ و اساسی پیامبران (ص) و ائمه معصومین (ع) و بزرگواران علم و ادب و دین فرهنگ بوده، اما آنچه که بیش از هر چیز به موجودیت و اعتبار الهی این امر مقدس پرداخته و آن را کاملاً و با شیواترین و فصیح ترین شیوه و روش تفسیر نموده، همانا دین مبین اسلام است که نماز را برای مردم جهان و برای همه دورانها امری الزامی و واجب و قطعی اعلام فرموده است.

۴) نماز و تزریق روح بندگی پروردگار

اصولاً نماز بالاترین وقت ملاقات و حضور در محضر پاک خداست. به عبارتی نماز همان عروج مؤمن به بارگاه ذات احدیت و کسب فیض و احساس لذت بی پایان از این توکل بی بدیل است که خداوند برای بنده اش ارزانی فرموده است.

تزریق روح بندگی که در جزیی ترین مراتب نماز هم قابل احساس و درک و فهم می باشد، به قدری (انسان واقعی) را شیفته خود می نماید که سر از پا نشناخته، تمامی وجود و حس و حواس خود را در طبق اخلاص قرارداده تا بدین وسیله ذره ای از این ژرفای مقدس و مطهر قطرات اقیانوس بیکران لحظات الهی را کسب نماید. به عبارتی احکام نماز در صورت اجرای آن، برای بنده خدا، بسیار مقبول و مطبوع خواهد بود. آنچه که اسلام همواره بر آن تأکید داشته، دوری از فریب و ریا و ظاهرسازی و نیرنگ و افترا در اجرای این فریضه مقدس می باشد که متأسفانه روح بندگی پروردگار را در نهاد آدمی تضعیف نموده و موجبات رخنه نفوس شیاطین را در آنان مهیا می سازد.

به عبارتی آنچه که باعث گردیده جوامع اسلامی در مقابل متجاوزان و استکبار جهانی ایستادگی نموده و آنان را از تهاجم و چیرگی بر ملل اسلامی باز دارند، تقویت و تزریق روح بندگی پروردگار بواسطه اعتقاد راسخ مؤمنین به امر نماز بوده است. رهبر معظم انقلاب در این خصوص می فرمایند:

«من هیچ وقت بنا ندارم در وقت نماز و وقت اذان اگر جلسه ای داشته باشم چه کوچک و چه بزرگ آن جلسه را ادامه دهم، یعنی معتقدم وقتی که اذان گفته شد و وقت نماز رسید اولین کار و لازم ترین کار نماز است...»۴

روح بزرگ بندگی به خدا، در سرتاسر عمر پربرکت امام(ره) موج می زد، بطوری که حالات روحانی ایشان در هنگام نماز و در سایر ایام، مورد توجه و عبرت و تحسین سایرین قرار می گرفت. محمدعلی انصاری از مسئولین دفتر امام راحل(ره) در ارتباط با فریضه نماز آن رهبر کبیر و اینکه تا چه میزان ملزم به رعایت این وظیفه الهی بوده اند اظهار داشتند که:

«مدت پنجاه سال است که به هیچ وجه نماز شب حضرت امام ترک نشده است. حضرت امام در بیماری، در صحت، در زندان، در خلاصی، در تبعید و حتی در تخت بیمارستان قلب هم نماز شب می خواندند. یک روز در قم حضرت امام بیمار شدند. به دستور اطباء می بایست به  تهران منتقل شوند. هوا بسیار سرد بود و برف می بارید. یخبندان عجیبی در جاده ها وجود داشت. حضرت امام با این که چندین ساعت در آمبولانس بودند، اما به مجرد اینکه به بیمارستان قلب منتقل شدند باز هم نماز شب خواندند.»۵

مطالب بالا، کاملاً نشان دهنده اوج رعایت اصول اخلاقی و علمی و عملی فریضه نماز در نزد بنده مخلص خدا (رهبر کبیرانقلاب اسلامی) می باشد. بنابراین گسترش فرهنگ نماز، ضمن دارا بودن بیشترین مزایای فردی و اجتماعی، روح تسلیم به ذات مقدس پروردگار را که به سعادت جاوید انسان منتهی می شود، در انسان همواره زنده و پویا نگه خواهد داشت.

۵) نماز مرز میان اسلام و کیفر

اهمیت نماز، بواسطه تقابل بین حق و حقیقت و ظلم و ستم، و هنجارهای اخلاقی با مفاسد کلی، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. حضرت عیسی(ع) در گهواره هم با رساترین عنوان فرموده اند:

و اوصانی بالصلوه و الزکوه ما دمت حیا

خداوند مرا تا زنده هستم به نماز و زکات سفارش نموده است(۶)

حضرت امیر(ع) هم که نمونه ای از توانمندی های لایزال معصومین(ع) در خصوص اطاعت از حق تعالی است نماز را بخاطر شایستگی های خدا برای عبادت، انجام می داده است که این خود قطعاً می باید مورد تقلید تمامی مردم بالاخص جوانان واقع شود. چرا که نماز کوبنده شیطان بوده (مدحره للشیطان) لذا کام مؤمنین و اطاعت کنندگان ایزدمنان را شیرین و گوارا می سازد.

در عین حال شخصیت مذهبی و سیاسی و عبادی امام خمینی(ره) نیز چنین می نمایاند چرا که وی در حقیقت تبلوری عینی از بنده خاص خداست که با رعایت کلیه مفاهیم و معیارها و احکام الهی، رهنمودهای بزرگی به مردم ایران و جهان توصیه نموده که هر کدام از آنها نشان دهنده مسیری مستقیم جهت اتصال به زنجیره عدل الهی است. ایشان تعیین و مشخص نمودن مرز بین حق و باطل، و ایمان و کفر، و درستی و نادرستی و ضعف ساختاری و قدرت نهادینه، و مهم تر و کامل تر از همه، معیار تشخیص فرد مؤمن و غیرمؤمن، را در رعایت اصول کل دین مبین می داند که این موارد دقیقاً در اقامه نماز متجلی گردیده است.

نماز و نیایش، به خودی خود این تفاوت و مرزبندی را که مورد وثوق تمامی بزرگواران دین (از جمله حضرت امام خمینی(ره)) بوده مشخص نموده تا بدینوسیله مردم را در این مقطع نیز، راهنما و راهگشا باشد.

۶) توجه دقیق به نماز، عامل عمده گسترش و فرهنگ نماز و نیایش

گسترش فرهنگ نماز بدون التزام علمی و قطعی و مستمر به آن توسط افراد و بالاخص مبلغین این فریضه الهی، به کندی و دشواری و سختی تحقق خواهد یافت چراکه در جزءجزء این اصل بزرگ دین اسلام، فرامین و برکات و امتیازاتی بصورت آشکار و نهان وجود داشته که با رعایت همه جانبه ارکان نماز، این مزایای جاودانی، به سهولت در سطح جامعه (فرد و جامعه) عیان خواهند شد. با این حال، رعایت (زمان) و (موقع) و (وقت) نماز هم بسیار حیاتی و مهم و تعیین کننده تلقی می گردد چرا که انسان می باید در همه حال، به یاد خدا باشد، و نماز از جمله مواردی است که یاد پروردگار را در تمامی لحظات همواره زنده نگه می دارد.

وقت شناسی کم نظیر امام خمینی(ره) برای اقامه نماز نشان دهنده اهمیت این موضوع بزرگ و مهم است، بطوریکه می توان چنین اذعان نمود، گسترش فرهنگ نماز به موقعیت ها و وضعیت های خاصی مانند دقت کامل به نماز اول وقت و توجه به زمان آن در همه حالات روحی و روانی بستگی داشته که این خود در امر تحقق یک جامعه سرشار از (الهیات) و (الهی بودن)، بسیار مؤثر خواهد بود.

مرحوم سیداحمد خمینی در این خصوص نقل کرده اند که:

«روزی که شاه فرار کرد، ما پاریس در نوفل لوشاتو بودیم، پلیس فرانسه خیابان اصلی نوفل لوشاتو را بست، تمام خبرنگاران کشورهای مختلف آنجا بودند، خبرنگاران خارجی از آفریقا، آسیا، آمریکا و شاید ۱۵۰ دوربین فقط صحبت امام را مستقیماً پخش می کردند. باور کنید به تعداد این جمع، خبرنگار در آنجا بود، برای اینکه خبر بزرگ ترین حادثه سال را مخابره می کنند. شاه رفته بود و می خواستند ببینند که امام چه تصمیمی دارند. امام بر روی صندلی نشسته بود، در کنار خیابان، تمام دوربینها بر روی امام زوم (متمرکز) شده بود. امام چند دقیقه صحبت کردند و مسایل خودشان را گفتند. من در کنار امام ایستاده بودم. یک مرتبه برگشتند و گفتند: (احمد ظهر شده؟) گفتم بله الان ظهر است. بی درنگ امام گفتند (والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته). شما ببینید در چه لحظه ای امام صحبت هایشان را رها کردند. برای اینکه نمازشان را اول وقت بخوانند. یعنی در جائی که تلویزیونهای سراسری که هر کدام میلیونها آدم بیننده دارد، تمام تلویزیونها چه در آمریکا و چه در اروپا بودند، خبرگزاریها همه بودند، در چنین موقعیت حساسی امام حرفشان را قطع کردند و رفتند سراغ نماز.»۷

در حقیقت همین عمل وقت شناسی است که روح و روان انسان را برای تحول و انگیزش هر چه بیشتر در امر اصلاح و بهبود جامعه آماده ساخته و وی را در تمامی سطوح، مهیا و پرتحرک می نماید. علاوه بر موارد بالا، هرگونه تعلل به عمد و سهل انگاری در خصوص توجه به نماز، نه تنها نکوهش گردیده بلکه افراد مربوط نیز به صورتی دردناک و ویژه مورد عتاب قرارداده شده اند:

من ترک الصلاه متعمدا فقد کفر.۸

هر که از روی عمد و با توجه نماز را رها کند، از اسلام خارج شده و کافر است.

به همین خاطر است که تمامی بزرگواران دین و علم و ادب و فرهنگ از صدر اسلام تاکنون به وقت شناسی در اقامه نماز و سفارش در این امر خطیر تأکید فراوان داشته و آن را یکی از راههای دوری از گناه و نزدیکی به بارگاه احدیت شمرده اند. حضرت امام خمینی(ره) نیز که نماز و نیایش را در راستای گسترش فرهنگ نماز همواره توصیه فرموده اند، ضمن تفسیر و تشریح دلایل وقت شناسی در نماز، از آن به عنوان منبع بزرگ فضیلت و تقوا و تعهد به اخلاق و عمل یاد نموده اند:

در اخبار اهل بیت عصمت، علیه السلام، سفارش درباره حفظ اوقات صلوات و اتیان آنها در اوقات فضیلت بسیار وارد است، بلکه گاهی می شود که تأخیر آنها از اوقات فضیلت بدون عذر موجب تضییع و باعث تهاون می شود خصوصا اگر مداومت بر آن انسان بکند.۹

البته کاملا واضع است که نماز اول وقت، به واسطه التزام عملی به آن توسط نمازگزاران، در فرایند تحقق جامعه سرشار از معنویت و تقوا، بسیار مؤثر می باشد چرا که تجمعی از افراد نمازخوان (آن هم در یک زمان معین) باعث تقویت روحیه آنان شده، و ضمن احساس قدرت هر چه بیشتر، با بیان موارد و وقایع و اطلاع از احوال همدیگر، یک نوع همدلی و اتفاق نظر کلی بین آنان حاکم گردیده که در حل مسایل اجتماعی مسلمین بسیار مؤثر می باشد. در حقیقت نماز و نیایش در گسترش مناسبات بهینه در جامعه، و اعتمادسازی و حس همدردی و همکاریهای دوجانبه (در راستای توسعه روابط انسانی) تأثیر فراوان بر جای خواهد گذارد.

۷) افزایش اعتماد به نفس در ملت ها بواسطه گسترش فرهنگ نماز

همان طور که قبلاً نیز اشاره شد در طی سنوات قبل، بواسطه برنامه ریزی های استکبار و استبداد داخلی (با بهره گیری از شیوه های نفوذ فرهنگی و نیز با توسل به سرکوب وحشیانه مردم در طول تاریخ) روح اعتماد به نفس و خودباوری عمومی که از اساسی ترین و مهمترین ابزار و عناصر هویت ساز فرهنگی جوامع اسلامی است در بین ملل مسلمان و آزاده جهان تضعیف گردید بطوریکه عملا خود را در مقابل این تهاجم استعمارگران، از قبل شکست خورده دانسته و انگیزه هرگونه دفاع مشخص و تأثیرگذاری از آنان سلب شده بود.

حضرت امام(ره) با شناخت عمیق از روند و شیوه ها و ترفندهای مزدوران داخلی و خارجی از یک سو و آشنایی وسیع و پیامبر گونه از آموزه های دینی و علمی، عنصر هویت و اعتماد بنفس را در ملت ایران و ملت های آزاده و مسلمان جهان زنده نموده و با طرح مجدد و همواره نماز به عنوان (بالاترین ذکر خدا) آنان را از ابعاد کلی جهت کسب استقلال واقعی، مسلح نمودند و اذعان داشتند که:

اساس همه شکست ها و پیروزی ها از خود آدم شروع می شود. انسان اساس پیروزی ها و اساس شکست است. باور انسان، اساس تمام امور است. ۰۱

ایشان با رعایت عملی و دقیق و همه جانبه احکام نماز، نشان دادند که اجرای فرامین دین خدا، نه تنها در پیروزی های معنوی و مادی جهان اسلام تاثیر جدی گذارده، بلکه می توان به پشتوانه نماز و وحدت و همدلی هرچه بیشتر، بزرگ ترین و قوی ترین دشمنان خوشبختی انسانها را از پای درآورده و جهان سرشار از نیکی و عدالت و حق و حقیقت را پی ریزی نمود.

۸) بازداشتن از فساد و فحشا و منکرات

اصولا قرآن ثمره بزرگ نماز را (علاوه بر جنبه های فراوان و زایدالوصف امور بهینه) بازداشتن جامعه از فساد و فحشا و منکرات می داند و این ویژگی در حقیقت محتوا و بطن مفهوم نماز بوده و نشان دهنده قبولی طاعات و عبادات و اعمال انسانهاست. چرا که کاملا اثبات گردیده، شخص نمازخوان درهمه حال به یاد خدا بوده و بالطبع همین عامل، یکی از مزایای تقرب هرچه بیشتر به بارگاه احدیت خواهد بود.

ان الصلوه تنهی عن الفحشاء و المنکر ۱۱

همانا نماز است که اهل نماز را از هرکار زشت و منکر باز می دارد

حضرت امام خمینی(ره) با توجه به واقعیت های تحقق احکام اسلامی درکل جهان، بارها و بارها انسان را به امر نماز متوجه ساخته و آنان را در تمامی مراحل زندگی به انجام این فریضه توحیدی رهنمون فرموده است. این شخصیت بزرگ تاریخ اسلام و جهان درخصوص اثربخشی نماز در جامعه و حذف و رفع فساد و فحشا و منکرات فرموده اند:

فحشا و منکر را نماز، نماز خوب فحشا و منکر را از یک امتی بیرون می کند. اینهایی که در این مراکز فساد می گفتند کشانده شده اند، اینها این بی نمازها هستند. نمازخوان ها در مساجد هستند و مهیا هستند برای خدمت، مسجدها را خالی نکنید. تکلیف است امروز. امروز یک روزی است استثنایی، ما در یک مقطعی از عصر واقع شده ایم که استثنایی است..۱۲.

۹) گسترش فرهنگ نماز و نیایش و عبادت، تضمین کننده تحقق اهداف متعالی انسانها

بطورکلی از دیدگاه و اندیشه های امام خمینی(ره) به روشنی هرچه تمامتر این واقعیت مشخص می شوند که ایشان نماز و عبادت و نیایش را که بطور همیشگی و مستمر و متوالی و طبق احکام تعیین شده ادا می شود تضمین کننده خوشبختی انسان در دو جهان دانسته و آن را امری مهم و حیاتی و اساسی تلقی می نمایند. از نظر اسلام و رهبران و ائمه معصومین (ع)، نیز نماز و عبادت و پرستش خداوند یک  وظیفه بدیهی و مشخص و معین می باشد که در عمل به آن ها هیچ عذر و بهانه ای قابل توجیه نمی باشد.

فاعبده واصطبر لعبادته ۳۱

خدا را بپرست، و در راه عبادت او صبور و شکیبا باش

در مجموع عبادت و توجه به خدا و پرستش او، چون همراه با نادیده گرفتن هوس ها و تمایلات و عدم تفاخر به ثروت و لباس و زبان و زمین و شهر است و انس گرفتن با خدا و رسول الله(ص) و ائمه معصومین(ع) و بزرگواران دین می باشد، لذا در سازندگی فرد و جامعه نقش مهمی را به عهده داشته و به معنی کامل تر، حرکت در مسیر مستقیم الهی است.

و ان اعبدونی هذا صراط مستقیم ۴۱

و مرا عبادت کنید که راه راست همین است.

حضرت امام(ره) درخصوص تحقق اهداف متعالی انسان بوسیله گسترش فرهنگ نماز و نیایش و عبادت و اهمیت این موضوع، (از جمله نماز جمعه) چنین می فرمایند:

در خطبه نماز جمعه مقدرات مملکت باید بیان شود، مسایل سیاسی که در مملکت باید جریان پیدا کند، مسائل اجتماعی که در مملکت باید جریان پیدا کند، گرفتاری های مسلمان ها، اختلافات مسلمان ها در آن خطبه ها باید مطرح بشود و رفع بشود. ۵۱

علی شیر رضایی میرقاید

۱-صحیفه نور، ج۱۲. ص ۸۴۱

۲- صحیفه نور - ج ۲۱، ص ۹.۱۴

۳- صحیفه نور - ج ۶، ص ۲۲۰

۴- از بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار جوانان استان مرکزی- ۲۶/۸/۹۱۳۷

۵- امام در سنگر نماز صفحه۴۸

۶- سوره مبارکه مریم، آیه شریفه.۳۱

۷- امام در سنگر نماز. ص۲۲ و .۲۳

۸- محجه البیضاء، ج۱، ص۱.۳۰

۹- شرح چهل حدیث، ص۵.۴۹

۰۱- صحیفه نور- ج ۴- ص ۳.۱۹

۱۱- سوره مبارکه عنکبوت، آیه شریفه .۴۵

۲۱-صحیفه نور- ج ۲۱- ص ۹.۱۴

۳۱- سوره مبارکه مریم، آیه شریفه .۶۵

۴۱- سوره مبارکه یس، آیه شریفه .۶۱

۵۱-صحیفه نور، ج ۳، ص ۰۲۱.